Nhiều nhà sử học văn hóa hiện nay cho rằng đó là một cách tiếp cận mới, nhưng lịch sử văn hóa đã được các nhà sử học thế kỷ XIX nhắc đến, ví dụ như học giả Thụy Sĩ về lịch sử Phục hưng Jacob Burckhardt.[1]

Lịch sử văn hóa trùng lặp trong cách tiếp cận của nó với các phong trào histoire des mentalités của Pháp (Philippe Poirrier, 2004) và cái gọi là lịch sử mới, và ở Mỹ nó liên quan chặt chẽ với lĩnh vực nghiên cứu văn hóa Mỹ. Như được hình thành và thực hành ban đầu bởi nhà sử học người Thụy Sĩ thế kỷ 19 Jakob Burckhardt liên quan đến thời Phục hưng Ý, lịch sử văn hóa được định hướng để nghiên cứu về một giai đoạn lịch sử cụ thể, không chỉ liên quan đến hội họa, điêu khắc và kiến trúc, mà còn về cơ sở kinh tế làm nền tảng cho xã hội, và các thiết chế xã hội của cuộc sống hàng ngày của nó là tốt.[2] Tiếng vang của cách tiếp cận của Burkhardt trong thế kỷ 20 có thể được thấy trong The Waning of the Middle Ages (1919) của Johan Huizinga.[3]

Thông thường, trọng tâm là các hiện tượng được chia sẻ bởi các nhóm không phải là ưu tú trong một xã hội, chẳng hạn như: lễ hội, lễ hội và các nghi lễ công cộng; truyền thống biểu diễn của câu chuyện, sử thi và các hình thức bằng lời nói khác; phát triển văn hóa trong quan hệ của con người (ý tưởng, khoa học, nghệ thuật, kỹ thuật); và biểu hiện văn hóa của các phong trào xã hội như chủ nghĩa dân tộc. Cũng xem xét các khái niệm lịch sử chính như sức mạnh, ý thức hệ, giai cấp, văn hóa, bản sắc văn hóa, thái độ, chủng tộc, nhận thức và phương pháp lịch sử mới như thuật lại cơ thể. Nhiều nghiên cứu xem xét sự thích nghi của văn hóa truyền thống với phương tiện truyền thông đại chúng (truyền hình, đài phát thanh, báo, tạp chí, áp phích, v.v.), từ in ấn đến phim ảnh và, bây giờ, đến Internet (văn hóa của chủ nghĩa tư bản). Cách tiếp cận hiện đại của nó đến từ lịch sử nghệ thuật, Annales, trường phái Marxist, microhistory và lịch sử văn hóa mới.[4]

Các nền tảng lý thuyết phổ biến cho lịch sử văn hóa gần đây đã bao gồm: Công thức của Jürgen Habermas về lĩnh vực công cộng trong Sự chuyển đổi cấu trúc của lĩnh vực công cộng tư sản; Khái niệm ' mô tả dày ' của Clifford Geertz (ví dụ, được giải thích, ví dụ, Giải thích các nền văn hóa); và ý tưởng về ký ức như là một phạm trù văn hóa - lịch sử, như được thảo luận trong cuốn How Societies Remember của Paul Connerton.